Το 2001 το Κ.Ι.Κ.Π.Ε. απέκτησε μια συλλογή ελληνικών χαρτονομισμάτων που καλύπτει την περίοδο από το 1822, απαρχές της συγκρότησης του ελληνικού κράτους, έως την αντικατάσταση της δραχμής από το ευρώ, την 1η Ιανουαρίου 2002. Η συλλογή αυτή έχει παραχωρηθεί κατά χρήση στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, η οποία διαθέτει μια αναλόγου σημασίας συλλογή. Και οι δύο μαζί μπορεί να θεωρηθεί ότι συνθέτουν μια από τις πληρέστερες και σημαντικότερες διεθνώς συλλογές ελληνικών χαρτονομισμάτων. Το συλλεκτικό υλικό εμπλουτίζεται συστηματικά με τη συμπλήρωση των κενών των διαφόρων εκδόσεων και με τα κατασκευαστικά στοιχεία για το σύνολο των εκδόσεων από τις πέντε τράπεζες που είχαν αποκτήσει εκδοτικό δικαίωμα στην Ελλάδα (Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Ιονική Τράπεζα, Τράπεζα Ηπειροθεσσαλίας, Τράπεζα Κρήτης και Τράπεζα της Ελλάδος). Το σύνολο του υλικού αποτελεί ένα πλούσιο ιστορικό και εικαστικό πανόραμα της οικονομικής ιστορίας της νεότερης Ελλάδας.
Πρόκειται για τη μοναδική συλλογή στην οποία εναπόκεινται τα δείγματα των χαρτονομισμάτων τα οποία, αφού εγκρίθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος, τυπώθηκαν στο εξωτερικό. Οι μεν δύο πρώτες εκδόσεις τυπώθηκαν στη Γαλλία με τη βοήθεια της Τράπεζας της Γαλλίας (Banque de France), η δε 3η έκδοση τυπώθηκε στο Λονδίνο από την Εταιρεία Theodore Saunders. Στα δείγματα αποτυπώνονται τα σημάδια γνησιότητας (ασφαλείας) – και μόνο μέσω αυτών σχηματίζεται η αντίληψη για το πώς πραγματικά ήταν αυτά τα πρωτογενή τεκμήρια οικονομικών συναλλαγών. Στη συλλογή περιλαμβάνονται επίσης τα ομόλογα της Προσωρινής Διοικήσεως κατά την Επανάσταση του 1821 καθώς και οι Φοίνικες της καποδιστριακής περιόδου.
Τον Φεβρουάριο του 2006 πραγματοποιήθηκε έκθεση με τίτλο Το ελληνικό χαρτονόμισμα 1822-2002 στο Ιστορικό Αρχείο της Ε.Τ.Ε. Η έκθεση αποτέλεσε το επιστέγασμα της συνεργασίας του Ιδρύματος με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. Η έκθεση σχεδιάστηκε έτσι ώστε να αποτελέσει έναυσμα για να αναδειχθούν τα μείζονα οικονομικά και πολιτικά γεγονότα της νεότερης Ελλάδας. Συγκέντρωσε ζωηρότατο ενδιαφέρον από το κοινό και στάθηκε ο πυρήνας για τη δημιουργία, από το 2005, συστηματικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων που στοχεύουν στο να εξοικειώνουν τους μαθητές και τους σπουδαστές όλων των βαθμίδων με την έρευνα των πρωτογενών πηγών.
Σκοπός
Η συλλογή του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (Κ.Ι.Κ.Π.Ε.) συγκροτήθηκε με σκοπό να συμβάλλει:
- Στον επαναπατρισμό τεκμηρίων ιστορικής και συλλεκτικής αξίας που δημοπρατήθηκαν σε αγορές του εξωτερικού.
- Στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική απεικόνιση της πορείας της ελληνικής Πολιτείας και στη διαφύλαξη της μνήμης που αφορά το εθνικό νόμισμα.
- Στην προσβασιμότητα της συλλογής τόσο από τους ερευνητές όσο και από το ευρύ κοινό.
- Στην προώθηση ερευνητικών προγραμμάτων που θα υλοποιούνται μέσω εκθέσεων, συνεδρίων, ημερίδων και εκδόσεων.
