H Νομισματική Συλλογή ΚΙΚΠΕ αποτελείται από περίπου 18.700 νομίσματα και άλλα αντικείμενα. Η Συλλογή άρχισε να σχηματίζεται από τα τέλη του 2001· μέχρι τις αρχές του 2018, κυρίως μέσω αγορών από δημοπρασίες στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, ο αριθμός των προσκτημάτων της Συλλογής είχε ανέλθει στα 5.000 περίπου. Το φθινόπωρο του 2018 αποκτήθηκε μέσω δωρεάς η νομισματική συλλογή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού (πρώην «ιδιωτική συλλογή Παλατινάτου» = συλλογή Donat), που αριθμεί 13.688 νομίσματα και λοιπά αντικείμενα. Τον πυρήνα της συλλογής συγκροτούν αρχαιοελληνικά και βυζαντινά νομίσματα. Οι εκδότριες αρχές των πρώτων καλύπτουν σχεδόν ολόκληρο τον ελληνικό και ελληνίζοντα κόσμο – από την Ισπανία, τη Ν. Ιταλία και τη Σικελία έως τα ελληνιστικά βασίλεια που ιδρύθηκαν την επαύριον των κατακτήσεων του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τη Μέση Ανατολή μέχρι τη ΒΔ. Ινδία.
Το βυζαντινό τμήμα της συλλογής περιλαμβάνει κοπές σχεδόν όλων των αυτοκρατόρων, καθώς και μεγάλη ποικιλία από υποδιαιρέσεις και εκδόσεις νομισματοκοπείων που λειτούργησαν σε διαφορετικές περιόδους της βυζαντινής χιλιετίας.
Στη συλλογή συμπεριλαμβάνεται σημαντικός αριθμός νεοελληνικών νομισμάτων διαφόρων κραμάτων, όπως επίσης και νομίσματα ελληνικών και εξελληνισμένων πόλεων τα οποία κόπηκαν κατά τους ρωμαϊκούς αυτοκρατορικούς χρόνους. Στα προσκτήματα συγκαταλέγονται αραβοβυζαντινά και τουρκομανικά νομίσματα, νομίσματα της Λατινικής Ανατολής κ.ά. Οι κατηγορίες αυτές εκπροσωπούνται από λίγα δείγματα, ωστόσο λειτουργούν ως συνδετικοί κρίκοι μεταξύ των περιόδων που καλύπτει η πλειονότητα των νομισμάτων της συλλογής.
H ιδιάζουσα σημασία της συλλογής έγκειται στη λειτουργία της ως ανεξάντλητης πηγής για την ιστορία του ελληνισμού. Οι παραστάσεις που είναι χαραγμένες στην περιορισμένη επιφάνεια των νομισματικών πεδίων καθίστανται πομποί που εκπέμπουν το σήμα τους από το παρελθόν, καλώντας τον θεατή να αποδυθεί σε ένα ταξίδι στο χρόνο.
Κύριο στοιχείο της Νομισματικής Συλλογής ΚΙΚΠΕ, εκτός από τον διαχρονικό χαρακτήρα του υλικού της, ήταν αρχικά η σχεδόν αποκλειστική παρουσία χαλκών νομισμάτων. H καθιέρωση της χάλκινης νομισματοκοπίας κατά την αρχαιότητα αποτέλεσε μια βαρύνουσα καινοτομία για την ιστορία του νομίσματος, που αντανακλά ουσιαστικές αλλαγές στις ανθρώπινες συνήθειες. Το στοιχείο αυτό είναι ενδεικτικό της επιθυμίας να αναδειχθούν ο ρόλος και η σημασία των χάλκινων νομισμάτων ως μέσου διευκόλυνσης των καθημερινών συναλλαγών. Αξίες από ευτελές μέταλλο χρησιμοποιήθηκαν από κάθε κοινωνική και επαγγελματική τάξη μιας πόλης ή μιας περιοχής, αποκτώντας τη δική τους δυναμική.
Η εξειδίκευση της συλλογής δηλώνει τη συστηματική απόκτηση των νομισμάτων και προσδιορίζει ευκρινώς τον βασικό σκοπό σχηματισμού της, στο πλαίσιο του πολιτισμικού έργου του Ιδρύματος. Ο μεθοδικός τρόπος επιλογής των νομισμάτων, έχοντας ως πρόκριμα το διαχρονικό στοιχείο, καθώς και εικονογραφικές ή τεχνικές ιδιαιτερότητες, είχε ως αποτέλεσμα ένα μοναδικό corpus που εγγίζει ποικίλες παραμέτρους της ιστορίας και της εξέλιξης της χαλκής νομισματοκοπίας.
Η συλλογή αυτή έχει παραχωρηθεί (κατά παρακαταθήκη) στο Μουσείο Μπενάκη και παρουσιάζεται στο κοινό μέσω εκθέσεων που διοργανώνονται σε συνεργασία του Ιδρύματος με το Μουσείο, αλλά και με άλλους φορείς.
