Memoranda Numismatica Atheniensia 3
Vasiliki Penna
The Thera/1910 hoard: a contribution to the history of Mesa Gonia, Santorini
MNA 3 (2018)
Μια πρώτη μορφή αυτής της μελέτης της Βάσως Πέννα είχε παρουσιαστεί σε μια ημερίδα στη Σαντορίνη τον Αύγουστο του 2008. Μετά τον αδόκητο θάνατό της τον Μάιο 2018, το κείμενο ανασύρθηκε και λίγους μήνες μετά ολοκληρώθηκε η δημοσίευσή του.
Το εξεταζόμενο «εύρημα» Θήρα/1910 είχε εντοπιστεί στο χωριό Mέσα Γωνιά, στην ευρύτερη περιοχή της Eπισκοπής. Ο «θησαυρός» αποτελείται από 450 χαλκάργυρα άσπρα τραχέα, που έχουν εκδοθεί κατά τη διάρκεια μιας τεσσαρακονταετίας περίπου, από το 1167 έως το 1208: 7 νομίσματα του Mανουήλ A΄ Kομνηνού (1143–1180), 65 νομίσματα του Iσαακίου B΄ Aγγέλου (1185–1195), 101 του Aλεξίου Γ΄ Aγγέλου (1195–1204), 26 του Θεοδώρου A΄ Λασκάρεως (1208–1221), αυτοκράτορα της Nικαίας, 160 από τις λεγόμενες «πιστές απομιμήσεις», 84 Λατινικές απομιμήσεις μεγάλου μεγέθους και 7 Λατινικές απομιμήσεις μικρού μεγέθους.
Εκτεταμένος σχολιασμός γίνεται ως προς το ζήτημα των «πιστών απομιμήσεων», ενώ στη συνέχεια η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τις Λατινικές απομιμήσεις. Τα ύστατα νομίσματα του «θησαυρού» υποδεικνύουν μια πιθανή απόκρυψη ή απώλεια γύρω στα 1207/8, κατά τους χρόνους δηλαδή που ήταν σε εξέλιξη η κατάκτηση του Αρχιπελάγους από τον Μάρκο Σανούδο και άλλους Δυτικούς, κατεξοχήν Βενετούς. Το «εύρημα» είναι σημαντικό για την ιστορία του νησιού και ιδιαίτερα για την οικονομική και δημογραφική υπόσταση της περιοχής της Mέσα Γωνιάς κατά την τότε τρέχουσα συγκυρία.
Το τρίτο τεύχος των Μemoranda Numismatica Atheniensia επιμελήθηκαν ο Γιάννης Στόγιας και ο Στέλιος Δαμίγος.
Την επιστημονική εποπτεία της σειράς MNA ανέλαβε ο Γιάννης Στόγιας.